Geçtiğimiz günlerde twitter dostlarıyla yaptığımız bir sohbet sırasında, kefir konusu tekrar gündeme gelince bu sefer kararlı bir şekilde evde de kefir yapmaya ve kullanmaya karar verdim. Yaklaşık 2 aydır da düzenli olarak kefir yapıyorum ve tüketiyorum.
Kefiri hiç bilmeyenler/duymayanlar ve benim gibi bilip de kullanmayanlar için bir kefir bilgilendirmesi ve yönlendirmesi yapayım dedim. Bir kaç dostu daha kefir yapımı ve kullanımına teşvik edersem ne mutlu bana... Ayrıca kefir konusunda beni teşvik edenlere de buradan teşekkürler...
Kefir kültüre edilmiş, bir çok sağlık unsuru içeren ayran benzeri bir içecektir. Kefir ekşi ve ferahlatıcı tadı ile ayrana, yoğurtta bulunan maya ve bakterilerin bağırsak siteminde tutunma özelliği olan 'probiyotik'(Faydalı bağırsak bakterileri) yapıları ile de yoğurda benzemektedir.
İkisi de mayalanmış süt ile hazırlanan kefir ve yoğurt görünüş olarak birbirine benzer. Her iki ürün arasındaki fark ise birinin probiyotik üretimine yardımcı olması, diğerinin kendisinin probiyotik olmasıdır. Yani yoğurt içerdiği bileşenler ile probiyotik üretimine katkıda bulunurken kefir direkt olarak bu mikroorganizmaları içermektedir. Bu özelliği ile sindirim sorunlarına daha hızlı bir çözüm sunar.
Kefir, B12, B1 ve K vitamini bakımdan da zengindir. Bu vitaminlerin yeterli alınması durumunda gerek böbrek, karaciğer ve sinir sistemine gerekse deri rahatsızlıklarına sayısız fayda sağladığı bilinmektedir.
Sağlık açısından Kefir
Kolay sindirilebilir olması, bağırsakları temizlemesi, faydalı bakteriler ve mayalar, vitaminler ve mineraller, ve proteinleri içermesi. Kefir dengeleyici bir gıdadır. Sinir sistemi üzerine olan sakinleştirici etkisi nedeni ile uyku bozuklukları, depresyon ve hiperaktivite rahatsızlıklarında kullanılmaktadır. Genel olarak yararları şu şekilde sıralanabilir;
Kefir, tüm alerjilere karşı en kuvvetli iyileştiricidir.
Karaciğer hastalıklarının tedavisinde yardımcı olabilir.
Safra kesesi taşlarını dökmeye yardımcı olur.
Vücudu ağır metal, tuz ve alkol gibi maddelerden arındırır.
Kötü kolesterolü düşürür.
Bağırsak yolunu temizler.
Rahatsız bağırsak sendromuna iyi gelir.
Gastrit tedavisinde etkilidir.
Pankreas sorunlarında faydalıdır.
Ülseri tedavi edici özelliği vardır.
Kolon kanserini önlemede yardımcı olabilir.
Mantara iyi gelir.
Kanser hücrelerinin büyümesini engeller.
Sedef hastalığı tedavisinde yardımcı olabilir.
Egzama tedavisinde kullanılır.
Kefir, enerji verir.
Kendinizi iyi hissetmenizi sağlar.
Metabolizmayı çalıştırır.
Kilo vermek isteyenlere yardımcıdır.
Aknelere iyi gelir.
İlaçların yan etkilerini azaltır.
Kefir, tansiyonu düzenler.
Kan şekerini düşürür.
Kefir, midedeki gazı azaltır
EVDE KEFİR YAPIMI
Gerekli Malzemeler;
-Kefir mayası
-Süt
- Kefir süzgeci (Tamamen plastik)
- Kavanoz (1 veya 2 Litrelik)
- Tahta kaşık
- Klorsuz iyi su
- Plastik kapaklı cam kap
Dikkat edilmesi gereken Kurallar;
1 -Kefir tanelerine metal değdirilmemelidir.
2 -Mayalanma için karanlık ortam gereklidir.
3 -Kefir tanelerine sert davranılmamalı, dışındaki zar zedelenmemelidir.
4 -Kefir tanelerini yıkarken klorsuz temiz su kullanılmalıdır.
Mayalama işlemi,
UHT, pastorize (günlük) ya da kaynatılmış çiftlik sütü kullanabilirsiniz. Hijyen açısından en uygunu pastorize süttür. Her markada farklı bir tat elde edeceksiniz. Kendinize göre en uygununu zamanla bulabilirsiniz.
Oda sıcaklığına getirilmiş süt ile maya kavanoza konulur. 1 çorba kaşığını tepeleme dolduracak kadar kefir mayası 1 litre sütü mayalayabilir. Tahta kaşıkla çok az karıştırdıktan sonra dolap içinde karanlık ortamda, oda sıcaklığında mayalanmaya bırakılır.
Mayalanma 0 C ısıda 24 saat içinde tamamlanır. Daha fazla bekleyince tadı daha ekşi acımsı olur. 24 saatten daha az tutarsanız tatlı ve daha az kıvamlı bir kefir elde edersiniz. Mevsime ve ortama göre mayalanma süresi değişebilir. Hava sıcaksa süreyi azaltın.
Mayalandığını katılaşmış, yoğurt kıvamına gelmiş kefirden anlayabilirsiniz. Mayalama sone erince kavanozu karıştırıp süzdükten sonra kefiri buzdolabına koyun. 6-7 saat dinlenip soğuduktan sonra içebilirsiniz.
Sabah aç karnına ve geceleri yatmadan önce içilecek 1 bardak kefir sağlık açısından idealdir. İlk başladığınızda tadı farklı gelebilir. O yüzden 1 bardak içmekle başlayın.
Zamanla ve tadına alıştıkça kefir içmeyi arttırabilirsiniz. Gün içinde de dilediğiniz zaman tüketebilirsiniz.
Süzgeçte kalan kefir tanelerini hemen de mayalayabilirsiniz. Ara verecekseniz üzerini örtecek süt içinde en fazla 3-4 gün, daha uzun süre (1 aya kadar) bekletecekseniz taneleri iyice yıkadıktan sonra üzerini örtecek şekilde klorsuz su ile plastik kapaklı cam saklama kabında buzdolabına koyup bekletebilirsiniz.
Kefir taneleriniz mayalama yaptıkça artacak. Fazla mayayı çevrenizde isteyenlere verebilir ya da yiyebilirsiniz, mayanın kefirden daha faydalı olduğu da söyleniyor.
Şimdi gelelim püf noktalarına:
Kefir yapımında kullandığınız mutfak araç gereçleri asla metal olmamalıdır. Paslanmaz çelik ürünler mayaya bir zarar vermese de siz işinizi sağlama alıp cam, plastik ve ahşap malzemelerden şaşmayın. Ayrıca bu malzemelerin deterjandan iyice temizlenmiş, mümkün olduğunca steril olmasına da dikkat edin.
Kefiri yıkadığınız suyun içme suyu olmasına dikkat edin. Musluk suyundaki klor kefiri öldürür.
Mayalanma süresi ve haliyle tadı, en başta kefir mayasının cinsi olmak üzere, yaz ve kış aylarına, ortamın ışığına, kullandığınız sütün kalitesine göre değişir. Zamanla, yapa yapa size en uygun tadı yakalayacaksınız, asla vazgeçmeyin.
Kefir mayası canlı bir organizmadır. Ona en azından bir saksı bitkisine baktığınız gibi özenle bakın. Yıkarken ya da üzerine süt eklerken biraz nazik davranın. Mesela çok soğuk olmasın yıkadığınız su. Ve elbette musluk suyu da olmasın. Sütte sakladığınız kefir zamanla büyüyecektir.
Buzdolabında sakladığınız kefir mayasını kullanmayacaksanız bile en az haftada bir kez içme suyuyla yıkayın. Sonra yine sütte ya da suda saklayın. Ancak unutmayın, suda sakladığınız kefir mayasının bakteri sayısı azalır, veriminden de, tadından da kaybeder. En iyisi sütte ve en fazla bir hafta saklamak, en az haftada bir kefir mayalamaktır.
Kefiri nereden bulacağım diyorsanız, en iyi yöntem çevrenize, arkadaşlarınıza bir sormanız. Belki aralarında kefir sahibi olan biri vardır, size seve seve verecektir. Bu olamıyorsa interneti taramanızı tavsiye ederim. Kefir paylaşım grupları var. Bunun dışında Ziraat Fakültelerinin ve gıda bölümlerinin pek çoğu üretim ve satış yapıyor.
Hadi hepinize kolay gelsin... Kefir için, kefir içirin...