Anadolu insanı olarak yıllarca süren savaşlar, bitmek bilmeyen isyanlar, mali sıkıntılar, eğitim ve sağlıktaki yetersizlikler gibi nedenlerle beslenme alışkanlığı olarak genetiğimize işlemiş bir unsurdur sofralarımızda ekmeğin ana yemek olduğu. Dünyanın hiçbir ülkesinde bu kadar ekmek tüketimi yoktur diye düşünüyorum. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beslenme ve Metabolizma Bölümü’nden Prof. Dr. Ahmet Aydın ‘Ekmek yiyecekseniz kimi yerlerde köy ekmeği olarak satılan tam buğday ekmek yiyin. Bu ekmeği bulamazsanız kepek, çavdar veya yulaf ekmekleri de yiyebilirsiniz’ diyor. Prof. Dr. Aydın ‘Asla beyaz ekmek tüketmeyin’ diyerek bunun nedenini şöyle açıklıyor: ‘Bu ekmeğin vücuda hiçbir faydası olmadığı gibi hızlı emilen şeker miktarı yüksek olduğundan insülin direncini artırır.’diyerek yıllarca nasıl yanlış beslendiğimizi, ülkemizde şeker hastalığının neden bu kadar yaygın olduğunu kısaca bize özetlemiş oluyor.
Yıllarca kabuğundan ayrılmış buğday tanelerinden yapılan ekmekle beslenmemiz öğretildi. Fırınlardan alıp tükettiğimiz ekmeğin içinde 20 den fazla katkı maddesi olduğunu biliyor musunuz?
Ekmeğinizle Oynatmayın!
Madem öyle, faydalarına göre sıralama nasıl derseniz;
1.Tam Buğday
2.Çavdar
3.Yulaflı
4.Kepek
5.Diğer tahıllı ekmekler…
Sonuç olarak asla beyaz ekmek tüketmeyin, daha doğrusu tüketmemeye çalışın! Nasıl olacağını bende bilmiyorum ama en azından çaba gösterdiğime emin olabilirsiniz.
Gelelim hangi ekmek nedir, ne barındırır, kullanımı ne kadar faydalıdır, doğru bildiğimiz yanlışlar….
Yulaf Ekmeği:
Genellikle tam buğday unu ile yulaf kepeğinin karıştırılması ile üretilen yulaf ekmeğinin kendine has lezzeti gibi kendine has sağlık yararları da vardır. Yulaf, diğer tahıl ürünlerine nazaran daha yüksek oranda çözünür lif içerir. İçerdiği beta-glukan adlı çözünür lifin kalp sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu bilimsel araştırmalarca da kanıtlanmıştır. Kan kolesterolünün dengelenmesinde olumlu etkilere sahiptir. Yapılan birçok bilimsel çalışmada, yulaf ezmesi, unu veya kepeğinin kötü huylu kolesterol olan ve kalp sağlığını tehdit eden LDL kolesterolü azalttığı gösterilmiştir. Ayrıca Tip 2 diyabet (şeker) hastalarında da öğün sonrası kan şekerinin hızla yükselmesini engeller.
Çavdar Ekmeği:
Tam buğday unu ile çavdar ununun veya tanelerinin karıştırılarak üretildiği ekmek çeşididir. Kilo kontrolünde, kan şekerinin dengelenmesinde, kalp sağlığının korunması, kabızlığın önlenmesi ve barsak sağlığının korunmasında tam buğday ekmeği ile benzer etkiler gösterir.
Tam Buğday Ekmeği:
Rafine edilmemiş olan buğday unundan (tam buğday unu) yapılmış olan tam buğday ekmeğinin beyaz ekmekten ve kepekli ekmekten daha farklı ve sağlıklı olduğu bilinir. Kepekli ve beyaz ekmekte olmayan vitaminlerden zengin buğday özü tam buğday ekmeğinde vardır. Tam buğday ekmeğinin sağlığa birçok faydası olduğu bilimsel çalışmalarda defalarca gösterilmiştir. Kalori yoğunluğunun daha az olması ve içerdiği posanın sindirim sisteminde dolgunluk yaratarak daha uzun bir süre tokluk hissi sağlaması, tam buğday ekmeğinin zayıflamak isteyen bireyler tarafından tercih edilmesinin nedenleridir. İçerdiği posa ve sahip olduğu düşük glisemik indeks nedeni ile tam buğday ekmeği kan şekerinin daha dengeli olmasını sağlar. Bu nedenle şeker hastalarının dostudur. İçerdiği çözünmez posa ile kabızlıktan koruyan ve barsak kanserlerine yakalanma riskini azaltan bu ekmeğin kan kolesterolü üzerinde de olumlu etkiler yarattığı bilinir. Fakat çözünür lif içeriği tam buğday ununda yüksek oranda olmadığından ötürü bu etkisi yulaf ekmeğine göre daha azdır. Ekmek çeşitleri içerisinde olumlu sağlık etkileri en yüksek olanlardan bir tanesidir.
Kepekli Ekmek:
Genellikle rafine edilmiş buğday ununa sonradan eklenen ham kepeğin karıştırılması ile elde edilen kepek ekmeği, her ne kadar beyaz ekmeğe kıyasla sahip olduğu düşük glisemik indeksi ve yüksek posa değeri ile avantajlı konuma geçse de, aslında durum tam olarak görüldüğü gibi değildir. Ham kepek içerdiği fiyatlar nedeni ile vücutta kalsiyum, demir ve çinko gibi bazı minerallerin etkin kullanılamamasına neden olur. Bu nedenle tam tahıl ekmeklerinden daha sağlıklı değildir. Ayrıca sık yapılan beslenme hatalarından biri de, çocuklara kilo almasın diye kepekli ekmek verilmesidir. Büyüme ve gelişme çağındaki kişilerde minerallerin etkin kullanılabilmesi için kepekli ekmek tüketiminden kaçınılması gereklidir.
Beyaz Ekmek:
Soframızda en sık yer alan ve beyaz buğday unundan yapılan ekmek çeşididir. Buğday ununun mayalanması ile yapılan beyaz ekmeğin diğer ekmeklerden temel farkı, yapımında rafine edilmiş buğday ununun kullanılıyor olmasıdır. Tahıl ürünleri rafine edildikçe posa ve vitamin içerikleri azalır. Buna bağlı olarak tahıl ürünlerinin sağlık açısından yaratıları olumlu etkilerde azalır. Beyaz ekmeğin glisemik indeksi diğer ekmeklere nazaran daha yüksek olduğundan ötürü kan şekerini daha hızlı yükseltir ve daha hızlı düşürür. Bunun yanı sıra, diğer ekmek çeşitlerine göre daha kısa süre tokluk sağladığı bilinir. Diğer ekmek çeşitlerine göre daha az sıklıkta tercih edilmesi sağlık açısından daha olumlu olacaktır.
Nasip oldu ve Çorum / Bayat İlçesini gezme şansım oldu, çalışkan, misafirperver müthiş insanlar. Bu bölgenin ekini, buğdayı ülkemizin besin ve kalite yönünde en zengin olanıdır. Asla rafine işlem uygulamadan, katkı maddesi kullanmadan toprak ana bize ne veriyorsa soframıza onun gelmesini sağlayan, tam buğday unu üreten, haramdan korkan işletmeler, değirmenler var. Hepimizin etrafında bu yörenin insanları, İç Anadolu bölgesinden gelmiş yada halen akrabaları orada bulunan komşumuz, eşimiz, dostumuz, tanıdıklarımız vardır. Ununuzu bu bölgeden getirtebilirsiniz! İnanın zor değil ve emeğinize değecektir. Ekmeğinizi evinizde yapın!
Ekmeğinizle Oynatmayın!!!